Springe nei ynhâld

Pam Grier

Ut Wikipedy
Pam Grier
akteur
persoanlike bysûnderheden
echte namme Pamela Suzette Grier
nasjonaliteit Amerikaansk
berne 26 maaie 1949
berteplak Winston-Salem (Noard-Karolina)
etnisiteit Afro-Amerikaansk
Filipynsk
Latino
Sineesk
Sjajinsk
jierren aktyf 1970 – no
offisjele webside
Pam Grier op Twitter

Pam Grier (folút: Pamela Suzette Grier; Winston-Salem (Noard-Karolina), 26 maaie 1949) is in Amerikaansk film-, tillefyzje- en toanielaktrise fan mingd etnysk komôf. Hja briek yn 'e iere 1970-er jierren troch mei blaxploitationfilms as Coffy, Foxy Brown en Black Mama, White Mama. Ein jierren santich rekke se yn it ferjit, mar yn 'e 1980-er jierren makke se in comeback, en yn 1997 krige har karriêre in nije ympuls doe't se de titelrol spile yn 'e misdiefilm Jackie Brown fan regisseur Quentin Tarantino.

Libben en karriêre

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Jonkheid en oplieding

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Pam Grier waard yn 1949 berne yn Winston-Salem, yn 'e súdlike Amerikaanske steat Noard-Karolina, as de dochter fan Clarence Ransom Grier jr., in sersjant en technikus by de Amerikaanske Loftmacht, en dy syn frou Gwendolyn Sylvia Samuels, in ferpleechster. Hja hat ien suster en ien broer. Oer har etnyske eftergrûn hat Grier yn in fraachpetear sein: "Ik bin in ferminging fan ferskate rassen: Latino, Sineesk, Filipynsk. Us heit wie swart en ús mem wie in Sjajinne."

Doe't se seis jier wie, waard Grier troch twa jonges ferkrêfte doe't se ris allinnich thús wie yn it hûs fan har muoike. Yn in fraachpetear fertelde se yn 2010 hoelang't it har koste hie om dat trauma te boppe te kommen. Ek har famylje hie neitiid te krijen mei in protte lulkens en skuldgefoelens om't der net goed op har past wie. Fanwegen har heite wurkpaad by de loftmacht ferhuze it gesin gauris, mar úteinlik setten se harren nei wenjen yn Denver, yn 'e steat Colorado, dêr't Grier de middelbere skoalle trochrûn en dielnaam om skientmewedstriden om mei it prizejild har stúdzje oan it Metropolitan State College te bekostjen.

Pam Grier yn 1976.

Aktearkarriêre

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Mei achttjin jier ferfear Grier yn 1967 nei Los Angeles, yn Kalifornje, dêr't se earst wurk fûn as resepsjoniste by de filmstudio American International Pictures (AIP). Nei't it skynt waard hja dêr 'ûntdutsen' troch regisseur Jack Hill, dy't har caste yn syn films The Big Doll House (1971), The Big Bird Cage (1972), allebeide oer froulju yn it tichthûs. Yn 1973 spile se foar regisseur Eddie Romero yn in soartgelikense film, Black Mama, White Mama.

Yn 'e tiid dat se by AIP ûnder kontrakt stie, briek Grier troch yn 'e saneamde blaxploitationfilms, wêryn't se assertive froulju spile fan in soarte dat foartiid mar komselden yn Amerikaanske films te sjen west hie. Dat begûn yn 1973, mei Coffy, op 'e nij regissearre troch Jack Hill. Dy film siet grôtfol mei seksuele en gewelddiedige eleminten dy't karakteristyk binne foar it blaxploitationsjenre en waard in grut súkses yn 'e Amerikaanske bioskopen. Grier wie de earste frou dy't yn sa'n film de haadrol spile, en regisseur Quentin Tarantino soe har letter oantsjutte as de earste froulike aksjeheld út 'e filmskiednis (hoewol't guon oaren folhâlde dat dy ear oan Cheng Pei-pei takomt). Neitiid hie Grier soartgelikense haadrollen yn 'e AIP-films Foxy Brown (1974), Sheba, Baby (1975) en Friday Foster (1975).

Doe't it blaxploitationsjenre yn 'e twadde helte fan 'e 1970-er jierren stadichoan weiwaard, spile Grier ferskate jierren lytsere rollen, mar geandewei de 1980-er jierren wist se almar gruttere karakterrollen te bemachtigjen. Sa spile se in drugsferslaafde prostituee yn Fort Apache, The Bronx (1981), in hekse yn Something Wicked this Way Comes (1983) en de partner-resjersjeur fan Steven Seagal yn Above the Law (1988). Op 'e tillefyzje hie Grier yn dyselde snuorje tusken 1985 en 1989 in weromkearende gastrol yn 'e ferneamde plysjesearje Miami Vice, en teffens wie se as gastakteur te sjen yn populêre komeedzjesearjes as The Cosby Show, Night Court en The Fresh Prince of Bel Air. Har rol yn 'e film Rocket Gibraltar (1988) waard der by de montaazje lykwols út snien troch regisseur Daniel Petrie, dy't bang wie foar "reperkusjes fan ynterrasiale frijsênes".

Yn 'e 1990-er jierren hie Grier rollen yn films lykas de a-typyske western Posse (1993), de science fiction-komeedzje Mars Attacks! (1996) en de post-apokalyptyske aksjefilm Escape from L.A. (1996). Ek wurke se yn 1994 mei oan 'e fideoklip fan it nûmer Doggy Dogg World, fan rapper Snoop Dogg. Doe't regisseur Quentin Tarantino oan Grier yn 1997 de titelrol taparte yn syn film Jackie Brown, brocht er dêrmei in oade oan har blaxploitation-ferline. Foar har karriêre betsjutte dy rol in sterke nije ympuls, en se waard dermei nominearre foar ferskate prizen, wêrûnder in Golden Globe yn 'e kategory bêste aktrise.

Yn 2000 waard Grier nominearre foar in Emmy Award foar har wurk as stimaktrise foar de tekenfilm Happily Ever After: Fairytales for Every Child. Fan 2004 oant 2009 hie Grier in fêste rol as Kate 'Kit' Porter yn 'e tillefyzjesearje The L Word. Ek hie se gastrollen yn oare searjes, wêrûnder in weromkearende rol yn 'e plysjesearje Law & Order: Special Victims Unit. Yn 2010 fertolke se yn trije ôfleverings fan 'e superheldesearje Smallville de rol fan 'e smjunt Amanda Waller. Yn 2010 ferskynde Grier har autobiografy Foxy: My Life in Three Acts, dat se skreaun hie mei help fan ghostwriter Andrea Cagan.

Pam Grier yn 2013 mei presintator Jarrett Crippen op 'e Wizard World New York Experience.

Yn 'e iere 1970-er jierren hie Grier in relaasje mei basketballer Kareem Abdul-Jabbar, mar dat rûn op 'e non om't hy woe dat sy har, lykas him, ta de islaam bekeare soe. Yn 1976/1977 gie se oardel jier lang om mei komyk Richard Pryor. Se holp Pryor, dy't analfabeet wie, om lêzen te learen en besocht him fan 'e drugs ôf te krijen. Nei in healjier clean west te hawwe, krige er lykwols in weromfal. Yn dyselde tiid troude er mei aktrise Deborah McGuire.

Ek mei akteur en komyk Fredde Prinze soe Grier yn 'e jierren santich in ferhâlding hân hawwe. Letter hie se relaasjes mei bokspromoater Jimmie "Big Wheel" Wheeler, Soul Train-presintator Don Cornelius en basketballer Wilt Chamberlain. Yn 1998 ferloofde Grier har mei muzykprodusint Kevin Evans, mar dy relaasje rekke yn 1999 út. Fan 2000 oant 2008 gie se om mei sakeman Peter Hempel.

Yn 1988 waard by Grier limoerhalskanker fêststeld. Der waard har ferteld dat se noch heechút oardel jier te libjen hie, mar troch in yngeande behanneling rekke se kankerfrij, wat se sûnt altyd bleaun is.

Yn 2011 ûntfong se in earedoktoraat yn 'e letteren fan 'e Universiteit fan 'e Marylânske Eastkust en dêropta in earedoktoraat yn 'e wittenskippen fan 'e Universiteit fan Langston, yn Langston (Oklahoma).

Grier is in fûleindich beoefenster fan ferskate Easterske fjochtsporten, wêrûnder karate, jiu jitsu en aikido.

  • 2010 – Foxy: My Life in Three Acts
Filmografy as aktrise
jier titel rol of funksje opmerkings
films
1970 Beyond the Valley of the Dolls feestgongster
1971 The Big Doll House Grear
1971 Women in Cages Alabama
1972 The Twilight People Ayesa
1972 Cool Breeze Mona
1972 The Big Bird Cage Blossom
1972 Hit Man Gozelda
1973 Black Mama White Mama Lee Daniels
1973 Coffy Flower Child 'Coffy' Coffin
1973 Scream Blacula Scream Lisa Fortier
1974 The Arena Mamawi
1974 Foxy Brown Foxy Brown
1975 Sheba, Baby Sheba Shayne
1975 Bucktown Aretha
1975 Friday Foster Friday Foster
1976 Drum Regine
1977 Twilight of Love Sandra
1977 Greased Lightning Mary Jones
1981 Fort Apache, The Bronx Charlotte
1983 Tough Enough Myra
1983 Something Wicked This Way Comes stofheks
1985 Stand Alone Cathryn Bolan
1986 The Vindicator Hunter
1986 On the Edge Cora
1987 The Allnighter brigadier McLeesh
1988 Above the Law resjersjeur Delores 'Jacks' Jackson
1989 The Package Ruth Butler
1990 Class of 1999 frou Connors
1991 Bill & Ted's Bogus Journey frou Wardroe
1993 Posse Phoebe
1996 Original Gangstas Laurie Thompson
1996 Escape from L.A. Jack 'Carjack' Malone / Hershe Las Palmas
1996 Mars Attacks! Louise Williams
1997 Strip Search Janette
1997 Fakin' da Funk Annabelle Lee
1997 Jackie Brown Jackie Brown nom. Golden Globe foar bêste aktrise yn in musical of komeedzje
nom. Screen Actors Guild Award foar bêste aktrise
nom. Satellite Award foar bêste aktrise
nom. Saturn Award foar bêste aktrise
nom. Empire Award foar bêste aktrise
1999 Jawbreaker resjersjeur Vera Cruz
1999 No Tomorrow Diane
1999 In Too Deep resjersjeur Angela Wilson
1999 Holy Smoke! Carol
2000 Snow Day Tina
2000 Fortress 2: Re-Entry Susan Mendenhall
2000 Wilder resjersjeur Della Wilder
2001 3 A.M. George
2001 Love the Hard Way Linda
2001 Ghosts of Mars luitenant-kolonel Helena Braddock
2001 Bones Pearl
2002 The Adventures of Pluto Nash Flura Nash
2002 Baby of the Family frou Williams
2005 Back in the Day frou Cooper
2010 Just Wright Janice Wright
2010 The Invited Zelda
2010 Machete Maidens Unleashed! n.f.t. dokumintêre
2011 Larry Crowne Frances
2011 Corman's World: Exploits of a Hollywood Rebel   n.f.t. dokumintêre
2012 Woman Thou Art Loosed: On the 7th Day resjersjeur Barrick
2012 The Man with the Iron Fists Jane
2012 Mafia James Womack
2017 Bad Grandmas Coralee
2017 Being Rose Lily
2019 Poms Olive
tillefyzje
1979 Roots: The Next Generations Francey gastrol; ôfl. Part IV (1917–1921)
1980 The Love Boat Cynthia Wilbur weromkearende rol, 6 ôfl.
1985 Badge of the Assassin Alexandra Horn tillefyzjefilm
1985–1990 Miami Vice Valerie Gordon weromkearende rol yn seizoen 1–2, 5
1986 Night Court Benet Collins gastrol; ôfl. Hurricane: Part 1 & 2
1986–1988 Crime Story Suzanne Terry weromkearende rol
1987 The Cosby Show Samantha gastrol; ôfl. Planning Parenthood
1988 Frank's Place Neema Sharone gastrol; ôfl. Frank's Place – The Movie
1989 Midnight Caller Susan Province gastrol; ôfl. Blood Red
1990 Knots Landing ynspekteur Guthrie weromkearende rol yn seizoen 12
1991 Monsters Matilde gastrol; ôfl. Hostile Takeover
1992 Pacific Station Grace Ballard gastrol; ôfl. My Favorite Dad
1992 A Mother's Right: The Elizabeth Morgan Story Linda Holman tillefyzjefilm
1994 In Living Color harsels gastrol; ôfl. Mrs. Ikefire
1994 The Sinbad Show Lynn Montgomery gastrol; ôfl. The Telethon
1994 The Fresh Prince of Bel-Air Janice Robertson gastrol; ôfl. M is for the Many Things She Gave Me
1995 The Marshal marshal Vanetta Brown gastrol; ôfl. Rainbow Comix
1995 Martin harsels gastrol; ôfl. All the Players Came
1996 Sparks frou Grayson gastrol; ôfl. Pillow Talk
1996 The Wayans Bros. Erica gastrol; ôfl. Goin' to the Net
1998 Mad TV n.f.t. as presintatrise, ôfl. 3.25
1998 Pinky and the Brain Julie Auburn as stimaktrise; gastrol; ôfl. Inherit the Wheeze
1998 Family Blessings frou Quincy tillefyzjefilm
1998–2000 Linc's Eleanor Winthrop fêste rol
1999 The Wild Thornberrys Mem Springbok as stimaktrise; gastrol; ôfl. Stick Your Neck Out
1999 Happily Ever After: Fairy Tales for Every Child it gealtsje fan 'e keizerinne as stimaktrise; gastrol; ôfl. The Empress' Nightingale
nom. Emmy Award foar bêste stimakteur yn in animearre tillefyzjeprogramma
1999 Hayley Wagner, Star Sam tillefyzjefilm
1999 For Your Love Brenda gastrol; ôfl. The Sins of the Mother and... the Boyfriend
2001 Strange Frequency ûnbekend gastrol; ôfl. Time Is on My Side
2001 The Feast of All Saints Suzzette Lermontant tillefyzjefilm
2002 Night Visions dokter Lewis gastrol; ôfl. Switch
2002 Justice League My'ria'h as stimaktrise; weromkearende rol yn seizoen 1
2002–2003 Law & Order: Special Victims Unit ofsier fan justysje Claudia Williams weromkearende rol; 2 ôfl.
2003 First to Die Claire Washburn tillefyzjefilm
2004–2009 The L Word Kit Porter fêste rol; 70 ôfl.
2008 Ladies of the House Roberta "Birdie" Marchand tillefyzjefilm
2010 Smallville Amanda Waller weromkearende rol yn seizoen 9
2015 Cleveland Abduction ferpleechster Carla tillefyzjefilm
2018–2019 This Is Us beppe weromkearende rol; 2 ôfl.
2019 A Christmas Wish Mary tillefyzjefilm
2019–2020 Bless This Mess Constance Terry fêste rol; 26 ôfl.
2022 The Great North Neckbone as stimaktrise; gastrol; ôfl. Slide & Wet-Judice Adventure
fideoclips
1994 Doggy Dogg World Foxy Brown in nûmer fan Snoop Dogg
fideospultsjes
2013 Grand Theft Auto V harsels as radiopresintatrise
2017 Call of Duty: Infinite Warfare harsels

Keppelings om utens

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Boarnen, noaten en referinsjes

[boarne bewurkje]
Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: References, op dizze side.